W dniach 13–15 kwietnia 2016 roku odbył się w Katowicach zorganizowany przez Instytut Języka Polskiego UŚ Kongres Historyków Języka pod hasłem „Językoznawstwo historyczne ‒ w trosce o przyszłość, w poszanowaniu przeszłości”. Pierwsze tego typu ogólnopolskie przedsięwzięcie naukowe zgromadziło ponad 120 historyków języka z 23 krajowych ośrodków naukowych, a także badaczy z białoruskiego Grodna i austriackiego Salzburga.
W dniach 13–15 kwietnia 2016 roku odbył się w Katowicach zorganizowany przez Instytut Języka Polskiego UŚ Kongres Historyków Języka pod hasłem „Językoznawstwo historyczne ‒ w trosce o przyszłość, w poszanowaniu przeszłości”. Pierwsze tego typu ogólnopolskie przedsięwzięcie naukowe zgromadziło ponad 120 historyków języka z 23 krajowych ośrodków naukowych, a także badaczy z białoruskiego Grodna i austriackiego Salzburga. W trakcie Kongresu wygłoszono około 60 referatów, zaprezentowano 11 posterów, a nadto podczas dwóch debat panelowych dyskutowano o najważniejszych problemach metodologicznych i dydaktycznych lingwistyki historycznej.
Integralną częścią Kongresu było uroczyste nadanie Instytutowi Języka Polskiego imienia Profesor Ireny Bajerowej, któremu towarzyszyło okolicznościowe sympozjum pt. „Non omnis moriar”, podczas którego głos zabrali współpracownicy, członkowie rodziny Pani Profesor oraz Jej przyjaciele. Uchwała Senatu UŚ w sprawie nadania IJP imienia Ireny Bajerowej została podjęta już w październiku 2015 roku.
Profesor Irena Bajerowa (1921–2010) to wybitny autorytet w obszarze badań nad historią języka polskiego, autorka wielu prac poświęconych zagadnieniom historycznojęzykowym, niezwykle ważna i ceniona postać śląskiej społeczności akademickiej, która trwale zapisała się w historii Uniwersytetu Śląskiego i naszego regionu. Studia polonistyczne rozpoczęła w Krakowie przed wybuchem II wojny światowej. W czasie wojny pracowała w Polskim Czerwonym Krzyżu, była związana z ruchem konspiracyjnym i Związkiem Walki Zbrojnej. Po wojnie skończyła studia i obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1955 roku pracowała w Wyższej Szkole Pedagogicznej (która później przekształciła się w Uniwersytet Śląski) w Katowicach. Współtworzyła śląską polonistykę, w dużym stopniu ukształtowała środowisko katowickich językoznawców. Habilitowała się w 1963 roku na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1974 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego. W 1981 objęła funkcję prorektora Uniwersytetu Śląskiego do spraw dydaktycznych. Podczas stanu wojennego była internowana. W 1989 roku nadano Jej tytuł profesora zwyczajnego. Na wykłady prowadzone na śląskiej polonistyce, aż do przejścia na emeryturę w 1991 roku, dojeżdżała z Krakowa.
Kongres Historyków Języka udowodnił żywotność badań historycznojęzykowych oraz wykazał potrzebę kolejnych spotkań naukowych tego typu.
Patronat honorowy nad Kongresem objęli: Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Jarosław Gowin; JM Rektor Uniwersytetu Śląskiego, prof. dr hab. Wiesław Banyś; Wojewoda Śląski, Jarosław Wieczorek; oraz Rada Języka Polskiego.
Partnerami wydarzenia byli: Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka (CINiBA), Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Katedra Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej, Regionalny Ośrodek Kultury w Katowicach, Muzeum Śląskie, Szkoła Języka i Kultury Polskiej, Oddział Katowicki Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Instytutu Języka Polskiego UŚ „Via Linguae”.
Uczestnicy Kongresu dzięki partnerom wydarzenia mieli możliwość wysłuchania koncertu w NOSPR-ze, zwiedzenia Muzeum Śląskiego oraz zapoznania się ze zbiorami specjalnymi Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej.
Patroni medialni Kongresu to: Polskie Radio Katowice, TVP 3 Katowice, „Dziennik Zachodni”, „Nasze Miasto”, „Gazeta Uniwersytecka UŚ”, Telewizja internetowa UŚ.
Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji:
z Kongresu Historyków Języka;
z uroczystego nadania IJP imienia Ireny Bajerowej.
O Kongresie Historyków Języka można przeczytać i posłuchać także na stronach:
https://www.us.edu.pl/node/536163
https://www.us.edu.pl/node/536423
http://www.radio.katowice.pl/zobacz,18585,Kawa-na-lawe-z-Magdalena-Pastuchowa.html#.VxE-TPmLTIV
http://katowice.tvp.pl/24567882/24032016
http://www.radio.katowice.pl/zobacz,18589,Non-omnis-moriar.html#.VxFASfmLTIU
http://www.radio.katowice.pl/zobacz,18565,Kongres-Historykow-Jezyka.html#.VxFAivmLTIU